Battle for the locks
Een website van Verbroedering Vaderlandslievende Groeperingen Mol
Onderzocht door Dries Majewski
Mei 1940
De bunkerlinie aan het kanaal Dessel-Schoten maakte deel uit van de Vooruitgeschoven Stelling. De bunkers zijn, in tegenstelling tot hun geschiedenis, opvallend goed bewaard gebleven.
Vanaf maart 1939 bewaakte de 18de Infanteriedivisie, met steun van het 9de Linieregiment, de kanaaloevers met zijn bunkers en loopgraven. Toen op 10 mei 1940 de kanaalbruggen door de Belgische Genie werden opgeblazen moest, op vraag van het Franse leger, Brug II te Retie gevrijwaard blijven. Duitse verkenners signaleerden de intacte brug met toegangswegen naar Turnhout en Geel en zetten de aanval in. Belgische en Franse troepen overstegen zichzelf en gaven alles wat ze konden.
Dessel-Witgoor
Toen op 14 mei 1940 Duitse troepen Dessel-Witgoor binnenkwamen, gijzelden ze verschillende inwoners.
Een beeldengroep aan de kerk van Dessel-Witgoor herinnert ons dit drama:
Adriaan Rombauts was op dat moment pastoor in Dessel-Witgoor.
In zijn persoonlijke notities schreef hij enkele opmerkelijke ervaringen uit de oorlogsjaren neer:
“Toen op 14 mei 1940 Duitse troepen Dessel-Witgoor binnenkwamen, gijzelden ze verschillende inwoners. Mannen, vaders en zonen werden in de kerk opgesloten en onder schot gehouden. Opeens weerklonken wel 8 vuurschoten! Gelukkig waren het slechts waarschuwingsschoten om de mensen van ’t Witgoor angst in te boezemen. Gedurende enkele uren bleven de gegijzelden in doodsangsten. De tragedie van de Eerste Wereldoorlog was nog vers en maakte iedereen angstig voor wat komen zou.”
Als bij wonder vielen die dag geen slachtoffers. Het emotionele leed was, net als de opluchting, erg groot. Omdat de inwoners van Dessel-Witgoor relatief ongeschonden uit de oorlogsperiode kwamen, werd een beeldengroep aan de kerk van ’t Witgoor opgericht.
De Fatimagroep, een monument voor de vrede, werd op 21 augustus 1945 onder grote belangstelling ingehuldigd. De Fatimagroep bestaat uit een Onze-Lieve Vrouw beeld met drie kinderen en twee schapen. Dit is een verwijzing naar de verschijning van Maria in 1917 te Fatima, Portugal.
Beeldengroep aan de kerk van Dessel-Witgoor.
Foto © DM
De officieren aan de Vooruitgeschoven Stelling te Dessel
Bevelhebber Luitenant - generaal Henri Six
www.battleforthelocks.be
www.battleforthelocks.be
Luitenant Louis Clément Picalausa
Foto © DM
www.battleforthelocks.be
Kapitein – commandant
Léon Populair
Foto © DM
www.battleforthelocks.be
Kapitein – commandant Paul Schmidt
Foto © DM
Luitenant Louis Clément Picalause
Picalausa voerde het bevel over de manschappen gelegen van de huidige voetgangersbrug in Dessel tot de brug van de E34 in Retie.
Hij kreeg van Luitenant - Generaal Six een eervolle vermelding in de dagorders:
“Louis Picalausa, heeft als Luitenant van het 1ste eskadron van de 18de Infanterie Divisie verstandig en moedig zijn eenheid geleid in de gevechten aan het kanaal van Turnhout. Ondanks verschillende opeenvolgende aanvallen bleef hij zijn rust bewaren, hierdoor leden ze een minimum aan verliezen.”
Kapitein - commandant Léon Populair
Léon werd op 13 april 1940 tot Kapitein-commandant van het derde eskadron van de 18de Infanteriedivisie benoemd. Zijn eskadron was in negen groepen verdeeld en bemande de bunkers, hij voerde het commando vanuit bunker E13bis.
Luitenant – Generaal Six schreef:
“Het voorbeeld van de Commandant L. Populaire is er één van kalm en koud bloed. Toen de situatie kritiek werd versterkte hij, vergezeld van een paar soldaten, de positie. Onder vijandelijk vuur verdedigde hij Brug II aan het kanaal van Turnhout. Zijn interventie heeft bijgedragen tot het succes van de verdediging van de brug.”
Kapitein - commandant Paul Schmidt
Bevelhebber van het tweede eskadron dat de kanaalzone tussen Brug 1 (huidige voetgangersbrug) en Brug 0 (Witgoor) bewaakte .
Wilt u graag meer weten over de gebeurtenissen van mei 1940 in Dessel?
VVG Mol publiceerde het boek Vergeten Monolieten – Henri Lavigne.
Er is een DVD opname met de laatste getuigen van de gijzeling van de kerk van Dessel-Witgoor.
Battle for the locks biedt in samenwerking met toerisme Mol een geleide wandeling aan.
Neem hiervoor contact op met toerisme Mol via volgende link: